Przyczyny występowania wad zgryzu u dorosłych
Wady zgryzu mają rozległą etiologię. Częstą ich przyczyną są wady rozwojowe w okresie płodowym, mogą mieć także charakter dziedziczny, na ich powstawanie szczególnie narażone są też dzieci tuż po urodzeniu i w późniejszym okresie życia – te mają już jednak charakter nabyty. Wady zgryzu powstają niezależnie od wieku, nic dziwnego więc, że gabinety ortodontyczne w całym kraju coraz częściej notują zgłoszenia od pacjentów dorosłych. U nich przyczyny powstawania wad zgryzu są odmienne. Skąd się zatem biorą?
Wady zgryzu w wieku dojrzałym
Zgłaszający się do lekarza ortodonty dorośli nierzadko cierpią na wady zgryzu spowodowane zaniedbaniami w okresie dziecięcym i/lub wynikającymi ze złych nawyków dysfunkcjami lub parafunkcjami: zbyt długim ssaniem smoczka lub kciuka, bezwiedną i długotrwałą zabawą wargami, językiem czy policzkiem, obgryzaniem paznokci i przedmiotów, zgrzytaniem zębami (bruksizm). Ale też wady te mogą pojawić się później (w wieku dojrzałym) i mieć inne podłoże. Jedną z najważniejszych przyczyn są braki w uzębieniu. W wyniku utraty jednego lub więcej zębów i nieuzupełnienia ubytku następuje regresja kości i zaburzenie w strukturze szczęki lub żuchwy w miejscu pustego zębodołu. Wówczas siły działające podczas pracy w szczęce i żuchwie muszą zostać rozłożone na pozostałe zęby, te zaś tracą swe naturalne podparcie i muszą zmienić swoje położenie. Guzki zębowe stopniowo ścierają się, co skutkuje ich zniszczeniem i powstaniem wady zgryzu.
Inną przyczyną powstawania wad zgryzu u dorosłych są niewłaściwie wykonane zabiegi stomatologiczne lub protetyczne. Źle (nazbyt płasko) wypełnione ubytki, niedokładnie spasowane mosty protetyczne, za małe lub zbyt duże korony – te błędy prowadzą do stopniowego ścierania się zębów i powstawania zaburzeń w pracy stawów skroniowo-żuchwowych, a w konsekwencji – wad zgryzu.
Nie bez znaczenia na prawidłowe rozłożenie kontaktów zębowych mają również choroby jamy ustnej. Wady w zgryzie będą występować w przebiegu paradontozy, zwłaszcza w stadium, gdy zęby są mocno rozchwiane, zaś choroba rozpoczyna już degradację materiału kostnego. Za przyczynę uważa się również niewłaściwe wyrżnięcie się ósemek, czyli tzw. zębów mądrości. Przy ich wyrżnięciu przestrzenie międzyzębowe mogą ulec istotnemu zmniejszeniu, co prowadzi do stłoczenia zębów. W przypadku wystąpienia któregokolwiek z powyższych przypadków niezbędna jest konsultacja ortodontyczna, ustalenie zakresu i rozpoczęcie leczenia.